• Poradnik Logopedy

          • Ćwiczenia uwagi słuchowej i słuchu fonemowego:

          •      Uwaga słuchowa warunkuje prawidłowy poziom odbioru informacji akustycznych oraz daje możliwość późniejszej, samodzielnej korekty niepoprawnych realizacji językowych. Sprawność ta ma zasadnicze znaczenie również podczas nauki języków obcych. Koncentracja na dźwiękach płynących z otoczenia jest zależna także od poziomu uwagi pozostałych zmysłów.

                 Umiejętność odbierania i przetwarzania bodźców słuchowych jest sprawnością prymarną dla kształtowania się słuchu fonemowego. Słuch fonemowy umożliwia uczenie się znaczeń wyrazów zawierających głoski opozycyjne. Wtórną umiejętnością nabywaną w czasie nauki czytania i pisania, jest prawidłowa analiza i synteza głoskowa. Zaburzenia słuchu fonemowego mogą być więc przyczyną wad wymowy, niezakończonego i opóźnionego rozwoju mowy oraz późniejszych problemów z czytaniem i pisaniem.

             

            Ćwiczenia uwagi i słuchu fonemowego powinny uwzględniać:  

            1. Identyfikowanie dźwięku (dziecko najpierw słucha obserwując działania logopedy/rodzica potem naśladuje je, logopeda/rodzic słucha odwrócony plecami do dziecka i nazywa usłyszane dźwięki. W dalszym etapie dziecko słucha odwrócone plecami i opisuje czynność wykonywaną przez dorosłego):
            • cięcie kartki nożyczkami,
            • mieszanie wody łyżeczką,
            • przelewanie wody,
            • obracanie kartek książki,
            • rysowanie mazakiem,
            • targanie papieru,
            • gięcie folii,
            • „pstrykanie” długopisem.

             

            1. Odróżnianie dźwięków wydawanych przez instrumenty: bębenek, marakasy, kołatka, talerz, trójkąt, tarka, flet.

             

            1. Różnicowanie melodii/piosenki:
            • wesołej,
            • smutnej,
            • szybkiej,
            • powolnej.
            1. Identyfikowanie znanych dziecięcych piosenek.

             

            1. Różnicowanie dźwięków (dziecko najpierw słucha obserwując działania logopedy/rodzica, potem naśladuje je, logopeda/rodzic słucha odwrócony plecami do dziecka i nazywa usłyszane dźwięki. W dalszym etapie słucha odwrócone plecami i opisuje czynność wykonywana przez dorosłego):
            • stukanie w kubeczek; łyżeczką, ołówkiem, gumką (dźwięki różnią się od siebie wysokością tonów);
            • wrzucanie do pojemnika; kasztanów, kamyków, szklanych kulek, guzików.

             

            1. Słuchanie dźwięków mowy:
            • identyfikowanie i różnicowanie głosów dziecka, kobiety i mężczyzny;
            • różnicowanie zdań wypowiadanych głosem „smutnym”, „wesołym”, „zdziwionym”;
            • identyfikowanie sposobu mówienia: głośno, cicho, powoli, szybko;
            • nazywanie stanów emocjonalnych towarzyszących wypowiedziom: osoba smutna, zdenerwowana, wesoła.
            1. Wspólne śpiewanie piosenek  (po jednej zwrotce) do kolorowych ilustracji. Śpiewanie jest ważnym ćwiczeniem wspomagającym rozwój syntezy i analizy sylabowej wyrazów.
            2. Rozpoznawanie ilustracji na podstawie usłyszanej melodii.

             

            1. Powtarzanie krótkich wierszyków (jedna zwrotka).

             

            1. Różnicowanie opozycji fonemowych w wyrazach. Dziecko odpowiada na pytanie: czy powiedziałam/powiedziałem to samo słowo, czy różne słowa? Np. kura – góra, Tomek – domek itp. (J. Cieszyńska)